جشن کریسمس؛ بهانه ی سفر به جغرافیای جنگ
در نه سال گذشته همزمان با فرارسیدن کریسمس، سفر های مقام های کشور های عضو ناتو به افغانستان افزایش می یابد، رییسان جمهور، نخست وزیران و وزیران دفاع و امور خارجه ی کشور هایی که شهروندان آنان در چارچوب آیساف در این کشور حضور دارند، به افغانستان سفر می کنند و هم زمان با تبریک فرارسیدن جشن میلاد مسیح به سربازان شان، تلاش می کنند تا به گونه هایی آنان را در پیوند با حضور پرمخاطره و شاید هم کسل کننده ی شان در جغرافیای بحران دلجویی کنند.
رسم معمول در این سفر ها این بوده که مقام های این کشور ها نخست با سربازان شان در پایگاه های نظامی دیدار می کنند و در پایان هم با آمدن به کاخ ریاست جمهوری و با ایستادن در کنار رییس جمهور کرزی سلامی هم نثار مردم افغانستان می کننند و در مواردی هم آنگونه که باراک اوباما رییس جمهوری ایالات متحده ی امریکا عمل کرد، دست های سربازان و فرماندهان نظامی و همچنان نمایندگان سیاسی خویش در افغانستان را به گرمی می فشارند و درپایان نگاه سردی هم بسوی هم پیمان افغانی شان در نبرد با هراس افگنی یعنی حامد کرزی رییس جمهوری افغانستان می کنند، بسیاری از این سفر ها هم از سوی رسانه ها "نامنتظره" خوانده می شوند، زیرا در بسیاری از این سفر ها نه عرف دیپلوماتیک رعایت می شود و نه هم حتا شاید به مقامات دولتی افغانستان پیشاپیش خبرداده نمی شود.
باراک اوباما تا بگرام و گیتس تا کابل
سفر چهارساعته ی باراک اوباما به پایگاه هوایی بگرام در حاشیه ی شمالی پایتخت افغانستان و سخنرانی پر جاذبه ی وی به سربازان کشورش ، تا هنگامی که گفته شد اوباما با حامد کرزی دیدار نخواهد داشت، این گمانه که در یک چنین وضعیتی اوباما به کابل بیاید و با حامد کرزی دیدار داشته باشد، افکار آگاهان مسایل افغانستان را با نوعی شگفتی و سردرگمی روبرو کرده بود، زیرا از یکسو اسناد منتشر شده توسط ویکی لیکس لایه های پنهان ناکاره گی ها، ناتوانی ها و نبود قاطعیت و اراده ی لازم در دستگاه دولتی زیر فرمان آقای کرزی در روند دشوار حکومت داری، مدیریت بهینه ی بحران و مبارزه با فساد اداری را برملا کرده و از جانب دیگر با وجود ادعا هایی هرچندگاه مطرح می شود و همچنان این که اعضای ناتو با توافق روی آغاز روند خروج نظامیان شان از افغانستان در سال 2014 میلادی، اراده و علاقه مندی شان به خاطر خروج از جغرافیای بحران را به نمایش گذاشتند، آقای اوباما دستکم در پیوند با بهبود وضعیت در افغانستان از ورای اجرای تعهداتی که آقای کرزی در لندن و سپس در کابل با جامعه ی جهانی داشته است، هیچ گونه حرف تازه و دهان پرکنی نداشت.
شاید در نتیجه ی دریافت های اوباما از پیامد های حضور نه ساله ی این کشور به ویژه پس از اعلان راهبرد اوباما در مورد افغانستان و پاکستان در سال گذشته ی میلادی در سفر به این کشور بوده که بلافاصله پس از بازگشت اوباما از افغانستان، بازنگری این راهبرد در دستور کار مشاوران وی در کاخ سفید قرار گرفته و رابرت گیتس وزیر دفاع این کشور به بهانه ی "ابراز امتنان از سربازان امریکایی که هنگام برگزاری جشن های کریسمس در افغانستان به سر می برند" به منظور "بررسی پیشرفت های ۹ ساله ی نیروهای امریکایی در افغانستان" به افغانستان آمده است.
سفر نخست وزیر پاکستان به کابل
تقریبا همزمان با سفر اوباما به پایگاه هوایی بگرام، یوسف رضا گیلانی نخست وزیر پاکستان به کابل آمد و یکبار دیگر در حضور حامدکرزی حرف های گذشته ی خود را با زبان متفاوت تر تکرار کرد که بدون همکاری پاکستان، تامین صلح در افغانستان امکان پذیر نخواهد بود. اما به این پرسش که افغانستان، ایالات متحده ی امریکا و در مجموع جامعه ی جهانی چه زمانی، چه گونه و به چه بهایی می توانند شاهد این همکاری به گونه ی عملی، واقعی و صادقانه باشند، دستکم در ظاهر امر نه از سوی مقامات دولتی افغانی در کابل با ایشان در میان گذاشته شده و نه هم ایالات متحده ی امریکا پاسخ این پرسش را از متحد استراتیژیک خودش در همسایه گی افغانستان درخواست نکرده است. در حالی که بسیاری ها در افغانستان به این باور اند، آنگونه که آقای گیلانی خود تلاش کرده در زبان ایما و استعاره به طرف افغانی بفهماند، اگر این کشور قانع شود تا از دسته های شورشی و تندروانی که در مناطق قبایلی این کشور خزیده اند، در مسیر تحقق این رویای دست نیافتنی که افغانستان به سوبه ی پنجم پاکستان تبدیل شود، استفاده نکند و از جانب دیگر در وضعیتی قرار بگیرد تا مجبور شود از این دسته های تندرو به عنوان ابزار اعمال سیاست خارجی خود در مسیر باج گیری از قدرت های بزرگ استفاده نکند، دستکم بعد منطقه یی بحران افغانستان تا حدود زیادی مسیر واشگافی و پدیدار شدن روزنه های ناپیدای صلح را خواهد پیمود و جای خود را به مولفه های ثبات محور در گفتمان سیاسی افغانستان خواهد داد.
پاسخ های زیرکانه ی کامرون
در اسنادی که به تازه گی از سوی ویکی لیکس منتشر شده آمده است که حامدکرزی در سالهای 2006 و 2008 از عملکرد نیرو های بریتانیایی در ولایت هلمند، ناراضی بوده و حتا باری حضور این نیرو ها را عامل افزایش نا امنی ها در این ولایت عنوان کرده بود.
درنشست خبری که روز سه شنبه این هفته به اشتراک رییس جمهور کرزی و دیویدکامرون نخست وزیر بریتانیا در کاخ ریاست جمهوری افغانستان برگزار شده بود، در پاسخ به پرسشی در همین رابطه؛ محتویات اسناد ویکی لیکس را حاوي بعضي حقايق و معلومات نادرست دانست و به تلویح گپ های روایت شده از زبان خودش در این اسناد در ارتباط حضور نظامیان بریتانیایی در هلمند را رد کرد، اما کامرون به نحو زیرکانه یی محتویات سند های ویکی لیکس در مورد سخنان کرزی را تایید کرده با اذعان به این که برخی از حقایق درست است، گفت اسناد ويکي ليکس مربوط به زماني است که بريتانيا نيروهاي کافي در افغانستان نداشت. در سال هاي 2007 و 2008 بريتانيايي ها در هلمند نيروي کافي نداشتند اما پس از آن که حدود 20 هزار نيروي امريکايي همراه با نيروهاي اضافي بريتانيا در هلمند مستقر شدند، زمينه بهبود امنيت در اين ولايت ميسر شد.
در هفته های گذشته از ملاقات مسوولان رده های نخست دولت افغانستان به شمول حامد کرزی رییس جمهوری با فردی بنام ملا اختر منصور از نشانی طالبان خبرداده شد، اما سپس گفته شد که این فرد ملا منصور نه بلکه یک دوکاندار از شهر کویته پاکستان بوده که توسط سازمان استخبارات بریتانیا به کابل آورده شده بود که پس از دریافت مقادیر هنگفتی پول از دولت در بدل وعده های دروغین در پیوند با تشویق سردسته های شورشیان برای پیوستن به روند صلح ناپدید شده است.
هنگامی از کامرون در این مورد پرسیده شد، به ساده گی پاسخ داد که در مورد مسایل استخباراتی نظری داده نمی تواند اما مذاکره و مصالحه تنها باید با آنبخش از شورشیان صورت بگیرد که با القاعده ارتباط نداشته باشند.
کامرون نخست به ولایت هلمند، جایی که حدود 10000 تن از نظامیان این کشور مستقر اند، رفت و با سپری کردن یک شب در کنار این نظامیان، تلاش کرد تا بابا نویل وار پیشاپیش احساس گرم جاده های تزیین شده با درختان درخشان کاج در لندن و منچستر و دیگر شهر های بریتانیا در شب های جشن کریسمس را با سربازان کشورش تقسیم کند. وی سپس به کابل آمد و با بیان این که بریتانیا می تواند روند خروج سربازانش از افغانستان را در سال 2011 آغاز کند اما وعده داد که پس از 2014 نیز برای پشتیبانی از دولت افغانستان در این کشور حضور خواهد داشت.
این در حالی است که از گذشته ها نسبت به صداقت انگلیس ها در نبرد با طالبان/هراس افگنان در کشور تردید هایی وجود داشته و نزدیکی دیدگاه های این کشور با پاکستان در پیوند با مذاکره با شورشیان از عوامل مافیایی شدن روند صلح افغانستان پنداشته می شود و بسیاری از آگاهان مسایل سیاسی نیز تفاوت دیدگاه و تضاد منافع میان بریتانیا و ایالات متحده ی امریکا در افغانستان را از عوامل پایین بودن میزان موثریت تلاش های جهانی در پیوند با آوردن ثبات پایدار در کشور می پندارند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر